Whatsap:0543 762 44 69  [email protected]

İŞSİZLİK MAAŞI

İŞSİZLİK MAAŞI

İşsizlik maaşı, sigortalı olan işçilerin, işsiz kalmaları durumunda 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununda belirtilen şartları taşımaları durumunda işsiz kaldıkları

dönem için yine kanunda öngörülen sürede ve miktarda aldıkları maaştır.

İşsizlik Maaşını Almanın Şartları Nelerdir?

İşsizlik maaşını almanın şartları 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 51. Maddesinde belirtilmiştir. Bu şartlara göre işsizlik maaşı alabilmek için

  • İşçinin kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmış olması
  • İş ilişkisinin sona ermesinden önce 120 gün boyunca sigortasının yatırılmasına devam edilmiş olması
  • İş ilişkisinin sona ermesinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün işsizlik sigortasının priminin ödenmiş olması

Şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir. Bu şartları taşıyan işçiler işsiz kaldıkları günden itibaren otuz gün içerisinde en yakın İŞKUR birimine bizzat başvuruda bulunmalıdırlar. Mücbir sebepler dışında haklı bir gerekçesi olmaksızın otuz günlük başvuru süresinin geçirilmesi halinde gecikilen süre kadar işsizlik ödeneği alacağı süreden düşüm yapılmaktadır. Yani otuz günden sonra gecikilen her gün için eksik maaş ödemesi yapılmaktadır.

İşçinin kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmış olması

Bu şart ile kanun işçilerin işsizlik maaşı almak amacıyla keyfi olarak işten çıkmalarını önlemiş ve aynı zamanda işveren tarafından herhangi bir haklı gerekçe olmaksızın iş akdine son verilen işçilerin hak kaybına uğramamalarını sağlamıştır.

            Peki bu işten çıkışta işçinin istek ve kusurunun olmaması durumu neye göre belirlenmektedir? İşten çıkış durumu, işverenin tek taraflı olarak düzenlemeye yetkili olduğu Sosyal Güvenlik Kurumu işten çıkış bildirgesinde yer alan işten çıkış koduna göre belirlenmektedir. Bilindiği üzere işçinin çalıştığı dönemde sosyal güvenlik kayıtları işveren tarafından tek taraflı olarak düzenlenmektedir. Bu durumda çoğu zaman işçilerin aleyhine sonuçları ortaya çıkarabilmektedir. Örneğin; Radyoloji teknikeri olarak çalışan bir işçinin Radyasyon İzinlerinin önüne geçmek amacı ile Tıbbi Sekreter kadrosunda çalıştığının gösterilmesi durumu gibi örnekler verilebilir. Dolayısıyla bazı durumlarda işçi ile kötü ayrılan ve işçiyi işten çıkartan işveren, işçinin bazı haklardan yararlanmasının önüne geçmek amacıyla işten çıkış kodunu gerçeğe aykırı bir biçimde düzenleyebilmektedir. Bu nedenle işten çıkış kodu işçinin işsizlik maaşını alamaması sonucunu doğurmaktaysa, bu kodun değiştirilebilmesi için işçinin işveren aleyhine dava açması gerekmektedir. Eğer işveren işten çıkış kodunu gerçeğe aykırı olarak girmiş ancak buna rağmen işçiye kıdem tazminatı ödemesi yapmış ise bu durumda İŞKUR’a başvurularak işten çıkış kodu değiştirilebilir. Sosyal Güvenlik Kurumunun 2013/11 Sayılı Genelgesinin “Sigortalılığın Son Ermesi ve Kuruma Bildirilmesi” başlıklı altıncı bölümünde sigortalıların, işten ayrılış nedenine yönelik düzeltme taleplerini nereye ve nasıl yapılacağı gösterilmiştir. Bu hükümde “İşverenlerin sigortalı işten ayrılış bildirgesinde on günlük süreden sonra yaptıkları işten ayrılış nedenine yönelik düzeltme talepleri ise sigortalı işten ayrılış bildirgesine ait bilgilerin sigortalıların işten ayrılığı tarihten itibaren on birinci gün İŞKUR tarafından Kurumumuz bilgisayar sistemine erişim sağlanarak alındığından bu süre dışında Kurumumuzca yapılan düzeltmeler İŞKUR tarafından kabul edilmediğinden işverenlerin ya da sigortalıların düzeltme nedenlerine ilişkin kanıtlayıcı belgelerle İŞKUR müdürlüklerine başvurmaları gerekmektedir.” denilmiştir. Bu genelge de kıdem tazminatının ödenmesine ya da işçinin kusurunun olmaksızın işten çıkarıldığına ilişkin kanıtlayıcı belgelerin olması durumunda işten çıkış kodunun İŞKUR tarafından değiştirilebileceği düzenlenmiştir.

Son 120 günde kesinti sayılmayan haller

4447 sayılı kanun işsizlik maaşından faydalanılabilmesi için son 120 günlük hizmet akdinin kesintiye uğramamış olması şartını aramaktadır. Aynı zamanda hangi hallerin kesinti sayılmayacağını kanunda belirtmiştir. Hastalık,Ücretsiz izin/aylıksız izin, Disiplin cezası, Gözaltına alınma,Hükümlülükle sonuçlanmayan tutukluluk hali,Kısmi istihdam,Grev,Lokavt,Genel hayatı etkileyen olaylar,Ekonomik kriz,Doğal afet,Fesih tarihinde çalışmamış, Ev hizmetlerinde 30 günden az çalışma, Kısa çalışma ödeneği, Yarım çalışma ödeneği hallerinde 120 günlük hizmet akdinin kesintiye uğramadığı kabul edilmiştir. Bu nedenle bu hallerin varlığının ispatı halinde işsizlik maaşının alınabilmesi mümkündür.

İşsizlik Maaşının Kapsamı, Süresi ve Miktarı Nedir?

İşsizlik maaşı almaya hak kazanan işçiler kanunda öngörülen sürelerde işsizlik maaşı, genel sağlık sigortası primleri, yeni bir iş bulma ve meslek edindirme eğitimi hizmetlerinden faydalandırılırlar.

            İşsizlik Ödeneğinin süresi ise Kanunda yer alan diğer şartları taşınması kaydıyla hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde;

600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,

900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,

1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün,

Süre ile işsizlik ödeneği verilmektedir.

            Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçememektedir. İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.

2020 yılı için aylık işsizlik ödeneği hesabı

 Son 4 Aylık Prime Esas Kazançların Aylık OrtalamasıHesaplanan İşsizlik Ödeneği MiktarıDamga VergisiÖdenecek İşsizlik Ödeneği Miktarı
Son 4 Ay Asgari Ücretle Çalışan2.943,001.177,208,931.168,27
Son 4 Ay 3.500 TL ile Çalışan3.500,001.400,0010,631.389,37
Son 4 Ay 6.000 TL ile Çalışan6.000,002.354,40 (*)17,872.336,53
(*)  Hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçemeyeceği için işsize ödenecek aylık işsizlik ödeneği bu şekilde hesaplanmıştır. 2020 yılında brüt asgari ücret 2.943,00 TL’dir.

Avukat Oğuzhan KAPLAN

(Tüm Hakları Saklıdır. Yalnızca Meslektaşlarımız Dilekçelerinde Kullanabilirler.)